Sergisi
Söyleşi ve Atölye
SALT Beyoğlu
Aralık 2019
Etkinlikleri
SALT Beyoğlu Aralık 2019 Etkinlikleri “Mutluluk Resimlerimiz” sergisi paralelinde “Nur Koçak ve Taner Ceylan ile Fotogerçekçilik Üzerine” söyleşi ve “Moda Fotoğraflarının Dünü Bugünü” konulu atölye çalışması ile devam ediyor.
SALT Beyoğlu Aralık 2019 Etkinlikleri
Fotogerçekçilik akımının Türkiye’deki ilk temsilcilerinden Nur Koçak’ın "Mutluluk Resimlerimiz" sergisi, 29 Aralık’a kadar SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da devam ediyor. Sanatçı, kadın dergilerinden Hollywood sinemasına popüler kültürün yaygınlaşması ve Türkiye’deki yansımalarını irdeleyor. Sanatçının desenleri ve resim serilerinden oluşan sergi, Koçak'ın yarım yüzyıllık üretimine ayrıntılı bir bakış sunuyor.
Koçak'ın bu en kapsamlı sergisi bir dizi seriden oluşuyor:
Sergi, SALT Beyoğlu’nun giriş mekânı Forum’da Vitrinler (1989-2019) serisinden bir seçkiyle başlıyor. Küreselleşen tüketim kültürünün İstanbul’un merkezindeki mağaza vitrinlerine etkisine bakan fotoğraf ve resimler. O zamana dek mahrem sayılan ürünlerin teşhire sunulmasıyla kadın bedeninin bakılan bir nesne olarak kimliksizleştirilmesini sorguluyor. Boncuk işlemeler ve parlak taşlarla süslü file çorapların, dantelli iç çamaşırlarının ve türlü aksesuarın sokak imajlarıyla iç içe geçtiği Ebrusan Vitrini (1993-1996) yıllar sonra bu sergiyle Beyoğlu’na dönüyor.
Fetiş Nesneler ve Nesne Kadınlar
Koçak, Fetiş Nesneler (1974-1988) ve Nesne Kadınlar (1975-1979) serilerindeyse, Paris’te devlet bursuyla resim eğitimi alırken takip ettiği kadın dergilerinden görsel ögeleri kullanıyor.
Fetiş Nesneler’de, popüler tırnak cilası, ruj ve parfüm markalarının albenili fotoğraflarını işlev ve bağlamından kopararak anıtsal boyutlarda tuvale aktarıyor. Nesne Kadınlar’da iç çamaşırı, mayo ve bikini reklamlarının yüzü olmayan “anonim” kadınlarını resmediyor.
Cahide’nin Öyküsü
Koçak’ın yüzüne yer verdiği tek “arzu nesnesi” kadın, Türkiye sinemasının ilk yıldız oyuncusu, yapımcı ve yönetmen Cahide Sonku. 1935’te Bataklı Damın Kızı Aysel filmiyle şöhret bulan Sonku, bağımsız duruşu ve Hollywood yıldızlarını andıran sarı saçlarıyla kısa bir sürede “Batılılaşma isteği”nin bir temsiline dönüşüyor. Sanatçı, Cahide’nin Öyküsü (1996-2006) serisinde tiyatro oyunlarından fotoğraflar ve filmlerden kareleri işlemiş. Seride 1960 öncesi kentli orta sınıfın beğenileri kadar, Sonku’nun üretimlerinden çok iniş çıkışlı hayatıyla gündeme getirilerek itibarsızlaştırılmasına vurgu yapıyor.
Aile Albümü
Bu seri, bir subay kızı olan Koçak’ın çocukluk ve gençlik anılarıyla toplumsal hafızaya kazınmış “mutluluk” mizansenlerini buluşturuyor. Aile Albümü,anne babasının evlendiği 1930’dan 1950’lere özel günlerde, çoğu stüdyoda çekilmiş hatıra fotoğraflarını temel alıyor. Aile Albümü (1979-2012), toplumun her üyesine belirli bir rol atadığı, ideal cumhuriyet ailesinin portresi gibi. Üniformalı baba figürü ailenin kurumsallığını, özverili anne figürü destek ve devamlılığı, özenle giydirilmiş çocuklarsa umutla bakılan geleceği yansıtıyor.
Mutluluk Resimleriniz
Mutluluk Resimleriniz (1981) serisi, sanatçının 1970’lerin sonunda katıldığı posta sanatı sergileriyle gitgide artan kartpostal kullanımını görünür kılıyor. Cağaloğlu’ndan toplama, romantizm temalı asker kartpostallarına müdahalelerle oluşturduğu bir dizi işe, bir dönem bağımsız bir kadın gazetesi olarak yayımlanan Kelebek’teki “Mutluluk Resimleriniz” köşesinden yola çıkarak yaptığı siyah beyaz çizimler eşlik ediyor.
Kadın ve erkeğin birlikte görüldüğü kartpostalların yanı sıra sadece erkek fotoğraflarının yer aldığı bu köşeye odaklanan Koçak, deneyimler ve temsilleri arasındaki uyumsuzluğa dikkati çekiyor.
Sanatçının İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne girdiği 1960 ile Millî Eğitim Bakanlığı’nın açtığı Avrupa Konkuru’nu kazanarak Fransa’ya gittiği 1970 arasındaki öğrencilik desenleri ise SALT Galata’da sergileniyor.
Mutluluk Resimlerimiz sergisi, İstiklal Caddesi'nde bulunan SALT Beyoğlu ve Karaköy Bankalar Caddesi’nde yer alan SALT Galata’da 29 Aralık’a kadar ziyaret edilebilir.
Taner Ceylan ile
Fotogerçekçilik
Üzerine"
Mutluluk Resimlerimiz sergisinin eş küratörlerinden Ahu Antmen’in moderatörlüğünü yapacağı söyleşi 12 Aralık’ta Açık Sinema’da.
“Öyle sanıyorum ki başından beri hep bugün yaptığım resmi yapmayı düşledim, ama öğrenciliğim kendi açımdan şanssız bir döneme, ‘fotoğraf gibi resim’ yapmanın aşağılandığı yıllara rastladı. […] 1971 Paris Bienali’nin önemli bir bölümü ‘Hyperrealism’e ayrılmıştı. Fotoğraftan yararlanarak resim yapan Amerikalı sanatçıların yanı sıra fotoğrafı doğrudan tuvale basarak sergileyen Avrupalıları ilk kez izliyordum. Her şey başından beri savunduklarımı doğrular nitelikteydi, ‘fotoğraf gibi resim’ yapmanın utanılacak bir yanı yoktu. 1974 başında kesin kararımı vermiştim; fotoğrafı olduğu gibi büyüterek tuvale aktaracaktım.” Nur Koçak (Sanatçının Yeni Boyut Plastik Sanatlar Dergisi'nin Haziran 1982 sayısında yayımlanmış söyleşisinden)
Mutluluk Resimlerimiz sergisi paralelindeki programlar, fotogerçekçilik akımının ayrı kuşaklardan temsilcisi sanatçılar Nur Koçak ve Taner Ceylan’ın söyleşisiyle devam ediyor. Serginin eş küratörü Ahu Antmen’in moderatörlüğünde gerçekleştirilecek söyleşide, Türkiye resim tarihinde fotogerçekçiliğin yeri değerlendirilecek. Sanatçılar, güzel sanatlar öğrencisi oldukları dönemde akademide egemen eğitim anlayışından bahsederek 25 yıl arayla bu akımla ne tür bir öznel ilişki kurduklarını anlatacak.
Herkese açık söyleşinin dili Türkçe’dir. Mutluluk Resimlerimiz sergisi, 29 Aralık’a kadar SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da görülebilir.
Dünü Bugünü"
Moda fotoğrafları üzerinden ne gibi çıkarımlar yapılabilir?
Bu görüntülere bakarken kendimizi nasıl konumlandırırız
1970’lerden bugüne algı ve temsil bağlamında neler değişti?
Yazar ve dergici Seda Yılmaz yürütücülüğündeki atölyede, seçili moda ve reklam fotoğraflarından hareketle kadın cinselliği ve beden politikalarına ilişkin meselelerin yanı sıra, görsel kültürde kadın bedeninin nasıl araçsallaştırıldığı tartışmaya açılacak. Nur Koçak’ın Mutluluk Resimlerimiz sergisindeki Nesne Kadınlar (1975-1979) resim serisinden yola çıkılarak beden olumlama hareketinin moda fotoğrafçılığı ve estetik algısına etkileri yorumlanacak.
SALT Beyoğlu’nun dördüncü katındaki Kış Bahçesi’nde 14 Aralık'ta gerçekleştirilecek Moda Fotoğraflarının Dünü Bugünü atölyesine (Türkçe) katılım 12 kişiyle sınırlıdır. Kayıt için ad, soyadı ve iletişim bilgileri 11 Aralık gün bitimine kadar public.programs@saltonline.org adresine gönderilebilir. Mutluluk Resimlerimiz sergisi, 29 Aralık’a kadar SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da görülebilir.
Seda Yılmaz; Koç Üniversitesi’nde sosyoloji, London College of Fashion’da moda gazeteciliği eğitimi aldı. 2010-2013 yıllarında ELLE dergisinin moda haberleri editörü olarak görev yaptı. Yazıları T24 ve 5Harfliler gibi internet yayınları; Vogue, GQ, Time Out ve Cumhuriyet PA7AR gibi basılı mecralarda yayımlandı. On yılı aşkın süredir dergicilik yapan Yılmaz serbest çalışıyor.