İbrahim Zaman’dan Fotoğraf Sergisi

“BEYAZSİYAH”

Sanat bize başka hiç bir şeyin yerini tutamayacağı bir deneyim yaşatır. Sanat eseriyle kurulan her temas bir beklentiden hareket eder. Önceden hesap edilemeyen, tanımlanamayan, ölçülemeyen bir beklentidir bu. Ve beklediğimize kavuşuruz. Çünkü gerçekte aradığımız şey aslında kendi içimizdedir. Bu haliyle sanat, kendi içimizdeki bilinmezimize tutulmuş bir ışıktır. Nasıl ilim bizim zihnimizi aydınlatırsa, sanat da zihin ötesine taşan bir farkındalık kaynağıdır.

Aslında fotoğraf öncelikle belgedir, bilgidir, zamanın donmuş karesidir ve fotoğrafçının vizöründen gördüğü gerçekliği temsil eder. Ama fotoğrafın bu bilindik belgesel kimliğinin üstüne çıkarak vardığı bir yer vardır. Burada fotoğraf bir varlığı temsil etmenin ötesine geçer ve kendisi bizatihi bir varlık olarak çıkar karşımıza. İşte fotoğrafla fotoğraf sanatına ilişkin ince ayırım buradan doğar. Karşınızda olduğumuz proje, 60 yıl önce karanlık odadaki aydınlanmaya hayran kalan bir çocuğun bu ince çizgiyi fark etmesiyle başladı. Ve onun ömrünü adadığı sanat hayatının, bizleri kendine hayran bırakan karelerinden oluşan bir özetle tamamlanıyor. “beyazsiyah” oluşuyla da ilk ve orijinal zamanı imliyor hafızalarımızda. Her alanda bizi en çok ilkler etkiler ve onlardan bir izle karşılaşınca, o ilk yoğun etkilenmenin orijinal zamanını yeniden yaşarız. İnsanlık karanlık odada doğan fotoğrafla ilk önce siyah beyaz olarak tanıştı. Dünyanın önemli fotoğraf sanatçıları da ilk heyecanlarını karanlık odalarda siyah beyaz yaşadı. Kısaca fotoğraf büyüsünün ilk ve orijinal zamanı her zaman siyah beyaz olarak kalacak. İşte “beyazsiyah” projesi Fotoğraf Üstadı İbrahim Zaman’ın dünyanın bütün renklerini sığdırdığı siyah beyaz kareleri üzerine titiz bir çalışmadan doğdu. Bir dünya sanatçısının kasaba fotoğrafçı dükkânının karanlık odasında başlayıp, medeniyetler beşiği İstanbul’a taşınan, sonrasında da Arjantin’den Hindistan'a, Çin’den Mısır'a bütün dünyayı saran, binlerce eserlerinden seçtiğimiz demet olarak hazırladık projeyi. 

Karşısında durduğunuz ya da sayfalarını karıştırdığınız, geleceğin fotoğraf sanatçılarına kaynaklık yapacak bu projenin arkasında; 150’den fazla ödülün sahibi olmuş mükemmeliyetçi bir sanat anlayışı var. Yine bu karelerin arkasında yıllarca fotoğraf dergilerinde fotoğraf üzerine yazılan yazılar, üniversitede verilen dersler, konferanslar ve tebliğlerle yetkin bir eğitimci ve yaptığı jüri üyelikleri, kurucusu ya da üyesi olduğu sanat platformları, yayınladığı fotoğraf albümü kitaplarıyla kültür adamı ve entelektüel İbrahim Zaman var. İşte bu yoğun çalışmaları arasında İbrahim Zaman’ın kapısını “beyazsiyah” projesi için çaldım. Arada bir uzak yurtdışı programı da dahil bütün bu yoğunluk ortamında birlikte çalışma önerimi kabul eden dostum İbrahim Zaman’a gönülden teşekkür ediyorum. Yine bu sanat çalışmasının bütün maddi imkanlarını oluşturan ve kendisi de bir fotoğraf sanatçısı olan Zeytinburnu Belediye Başkanı Sayın Murat Aydın’a, Kritik yazısını kaleme alan fotoğraf sanatçısı Sayın İzzet Keribar’a, renk ayrımı için titiz bir çalışma yapan Sayın Ali Demirci’ye ve emeği geçen tüm arkadaşlarıma şükranlarımı sunuyorum. 

İBRAHİM ZAMAN kimdir?

1937 de Adapazarı’nda doğan İbrahim Zaman, 1959’da sanatsal nitelikli fotoğrafa ilgi duydu. Adapazarı’nda, “GRUP 5” ve “AFAK” fotoğraf kulüplerinin kurucu üyeliğini yaptı. İlk ödülü “Portre Dalında”, Adapazarı’nda 1963’te aldı. İlk kişisel sergisi “GÜVERCİNLER”i Şubat-1967’de İstanbul’da açtı. 1985 FİAP GÜMÜŞ MADALYA ödülünü aldı. 1998 yılında Cumhuriyetin 75.Yıl kutlamaları kapsamında “CANIM TÜRKİYE’M” konulu fotoğraf sergisi ve saydam gösterileri gerçekleştirdi. Ekim 1999 Adana “Altın Koza” Kültür ve Sanat Festivali Açılışı kendisinin CANIM TÜRKİYEM Sergisi ile yapıldı. 2001 yılında Koç-Allianz’ın “Çarşı Pazar” yarışmasında siyah beyaz ve renkli baskı dalında iki birincilik ödülü aldı. Ardından 2003’te 11. INEPO uluslar arası yarışmada fotoğraf dalında birincilik ödülünü alarak 150 civarında ödülün sahibi oldu. ”ADAPAZARI’NDA BU SOKAKTA BİR DEĞER YETİŞTİ” adıyla doğduğu sokağa ismini veren bir layiha dikildi. “Zamanla 40 Yıl”, “Türkiye’de Zaman”, “Türk Fotoğrafçıları Kütüphanesi”, “Tarlalar”, “Yansımalar”, “Işığın peşinde 50 yıl”, “Fotoğrafta Pratik öneriler”, “Dünya’da zaman” ve “Dünya da insan halleri”’ Zaman’la 55 yıl’ adında kişisel fotoğraf albümleri ve kitapları bulunmaktadır. On yedi yılı aşkın süredir birikimlerini “Fotoğraf Dergisi”nde, kompozisyon ve ışık teknikleri üzerine karşılaştırmalı yazılar yazmaktadır. İFSAK Dergisine de makaleler yazan İbrahim Zaman’ın Fotoğrafta ‘IŞIK’ olmazsa olmazıdır. Bu yüzden yakın çevresi ona IŞIĞIN EFENDİSİ lakabını takmıştır. Halen Uluslararası ve Ulusal yarışmalarda jüri üyeliği yapmaktadır. İstanbul Modern, İstanbul Fotoğraf Müzesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi gibi bir çok kamu ve özel koleksiyonlarda eserleri de bulunan İbrahim Zaman, İFSAK, BUFSAD, GEFSAD, Sille Sanat Sarayı, KUFSAD, GİFSAD, Gezginler Kulübü, SAGÜSAD, BASAF VE MOF33 Fotoğraf Dernekleri onur üyesidir. Ayrıca sanatçıya KUFSAD VE İIFSAK tarafından 2012 yılında yılın fotoğrafçısı ödülleri verilmiştir.