Kırgızistan'da Manas Destanı Okuma Etkinliği Başladı
Kırgızistan’ın Başkenti Bişkek'te, Kırgız halkının tarihine ışık tutan Manas Destanı’nı okuma etkinliği bir hafta boyunca aralıksız sürecek.
Kırgızistan Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın katkılarıyla, Manas Destanı’nı tanıtma, geliştirilme ve yaygınlaştırma görevini üstlenen Kırgızistan Sayakbay Manasçı Uluslararası Vakfı’nın organizasyonunda, Bişkek Supara Etno Kompleksi’nin ev sahipliğinde başlayan Manas Destanı okuma etkinliği başkentte başladı. Etkinlikte, Manas Destanı, ülke genelinden, “manasçı” olarak adlandırılan her yaştan destan anlatıcıları tarafından bir hafta boyunca okunacak.
Herkese açık Manas Destanı okuma etkinliği, 4 Aralık Manas Destanı Günü sona erecek.
Etkinliğin son bulacağı 4 Aralık günü, Bişkek Büyük Konser Salonu’nda düzenlenecek kutlama programında etkinliğe katılan "manasçı"lar ödüllendirilecek.
Sayakbay Manasçı Uluslararası Vakıf Tanıtma Bölüm Başkanı Urmat Abdıldayev yaptığı açıklamada, Manas Destanı’nın, UNESCO'ya 2013 yılında alınmasının ardından her yıl kasım ayı sonunda aralıksız olarak 7 gün boyunca destanı okuma günlerinin düzenlenmesine karar verildiğini söyledi.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) "İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi"nde olan ve en büyük destan olarak Dünya Rekorlar Kitabı’nda yer alan Kırgız Milli Manas Destanı, baba Manas, oğul Semetey ve torun Seytek dönemlerini anlatan üç bölüm ve yaklaşık yarım milyon mısradan oluşuyor.
Kırgızistan’ın kültür hazinelerinden olan ve nesilden nesile aktarılan Manas Destanı, bin yıl önceki Kırgızların kahramanı Manas’ı, halkın yaşam tarzı, örf ve adetleri, coğrafyası, gelenekleri, dini ve inançları, halklar arasındaki ilişkileri yanı sıra kahramanlık hikâyelerini anlatıyor.
Destanın bütününü eksiksiz ezbere bilen ve anlatmayı meslek edinen kişilere Manasçı adı veriliyor.
Manas Destanı, Kırgız Türkleri'nin millî destanıdır. Mani dinini yaşayan Karahitaylar ile Müslüman Karahanlılar arasındaki mücadelede Kırgızların durumunu ve Manas adlı kişiyi anlatan destan, çeşitli kaynaklar tarafından XV. yüzyıldan XII. yüzyıla kadar dayandırılır.
Ünlü Türkolog Wilhelm Radloff (1837-1918), Manas Destanı'yla ilgili ilk derlemeyi, Kırgızistan'ın Tokmak kenti güneyindeki Sarı Bağış boyuna mensup bir Manasçıdan1869'da yapmıştır. Halk arasında bu sözlü halk edebiyatı anlatıcılarına ırçı veya comokçu da denmiştir
Manas Destanı’ndan:
“Çocuk arzusuyla yanan Cakıp Bay, hasret şiirleri söyleyerek Altay'ın dağ ve düzlüklerinde hüzünlü ağlıyordu.
Kırmızı saplı aybaltayı
Kırmadan kim yapabilir?
Darma dağın olan halkı
Kırmadan kim toplayabilir?
Sapasağlam aybaltayı
Kırmadan kim yapabilir?
Tutsak olan bu millete?
Kim adil han olabilir?"
Kırmızı saplı aybaltayı
Kırmadan kim yapabilir?
Darma dağın olan halkı
Kırmadan kim toplayabilir?
Sapasağlam aybaltayı
Kırmadan kim yapabilir?
Tutsak olan bu millete?
Kim adil han olabilir?"